KAVRAM NEDİR?
Kavram, bir nesnenin veya düşüncenin zihindeki genel tasarımıdır. Ayrıca nesnelerin ya da olayların ortak özelliklerini içine alan, onları bir ortak ad altında toplayan genel tasarımdır.[1]
Kavram Türleri nelerdir?
- Soyut ve Somut Kavramlar
- Nesnel ve İlişkisel Kavramlar
- Üst, Alt ve Bağlantılı kavramlar
- Kendiliğinden ve Kendiliğinden Olmayan Kavramlar
- Günlük ve Bilimsel Kavramlar
1. Soyut ve Somut Kavramlar
Soyut Kavram: Çevremizde beş duyu organlarımız aracığıyla gözlemleyemediğimiz kavramlardır. Kavram belirli özellikleri ya da bir oluş bildiriyorsa soyuttur.
Örnek: İnsanlık, yiğitlik, mutluluk
Somut Kavram: Çevremizde beş duyu organlarımız aracığıyla gözlemlediğimiz kavramlardır. Kavram bir nesneyi, bir varlığı ifade ediyorsa somuttur.
Örnek: Kitap, masa, dolap [2]
2. Nesnel ve İlişkisel Kavramlar
Nesnel Kavramlar: İnsanların çevresinde bulunan fiziksek varlık ya da nesneleri sınıflamada kullanılan kavramlardır.
Örnek: Arabalar
İlişkisel Kavramlar: Nesnel kavramlar arasında ilişkiyi betimlemek için kullanılan isimlerdir.
Örnek: Hız, zaman, ivme
3. Üst, Alt ve Bağlantılı Kavramlar
Kavramlar kendi içlerinde aşamalı bir yapıya sahiptir ve aslında bir kavram bir çok şeyi ortak adı olabilmekle beraber kendisi de başka kavramların parçası olabilir.
Kavram yapılanması içinde en tepede olan ve en geniş kapsamlılığı gösteren kavrama üst kavram adı verilir.
Üst kavramların küçük bir bölümünü ya da özel parçasını oluşturan bir alt düzey kavramlara da alt kavram adı verilir.
4. Kendiliğinden ve Kendiliğinden Olmayan Kavramlar
Kavramları oluşumuna göre iki kategoriye ayıran Piaget (1964) çocukların düşüme özelliklerini doğrudan yansıtan kavramlara kendiliğinde oluşan kavramlar adını vermiştir. Küçük çocukların kediye “miyav”, köpeğe “hav hav ” ismini takmalarını bu kavramlara verdikleri etiketler olarak göstermektedir.
Çocukların, genellikle yetişkinlerin istediği doğrultuda sergilediği düşünme biçimini gösteren kavramlara da kendiliğinden olmayan kavramlar adı verilmektedir.
5. Günlük ve Bilimsel Kavramlar
Günlük
kavramlar, günlük bağlamda gelişen, çocukların okul dışında yetişkinler ile
etkileşimi sonucu oluşan kavramlardır.
Bilimsel kavramlar ise belirli bir bilim dalıyla ilişkili olarak okulda öğretilir. Bu kavramlar; uygun biçimde tanımlanır, sistematik yönden aşamalı bir yapı içindedir, mantıksal düzenleme içinde sunulur ve sözel olarak kapsamlı biçimde tanımlanabilir. [3]
KAYNAKÇA
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder